niedziela, 25 lutego 2018

La leggenda di Cristalda e Pizzomunno - love story z wybrzeża Gargano.

Pięć miesięcy spędzonych w Apulii, tuż przy półwyspie Gargano (w tej samej prowincji), a dopiero teraz, dzięki festiwalowi w Sanremo, dowiaduję się o takiej ciekawej lokalnej legendzie. Byłam i w Vieste, ale skały oczywiście nie widziałam (niby skąd, skoro nawet nie przyszło mi do głowy jej szukać). La vita... Ale do rzeczy, znaczy do samej legendy. Poetycko wyśpiewanej w Sanremo przez Maxa Gazze (sama piosenka wciąż mi się specjalnie nie podoba, ale animowany klip śliczny!)


Jako że Vieste leży na wybrzeżu (i słynie ze swych plaż) legenda oczywiście także związana jest z morzem. Otóż w czasach, gdy Vieste było skromną osadą rybacką, a większość jego mieszkańcow żyła z morskich połowów, jednym z najdzielniejszych, a równocześnie najpiękniejszych rybaków był Pizzomunno. Nic więc dziwnego, iż kochały sie w nim wszystkie dziewczyny w okolicy. Pizzomunno jednak nie zwracał na nie uwagi. Jego serce należało do morza i do... pięknej blondwłosej (!!) Cristaldy. Kochankowie spotykali sie każdego wieczora na nadbrzeżu, gdzie w świetle gwiazd mogli cieszyć się sobą i swą miłością. Praca rybaka to zajęcie pełne niebezpieczeństw - morze bywa wszak nieprzewidywalnym żywiołem - Pizzomunno nigdy zatem nie mógł być pewien, iż nastepnego wieczora wróci cały i zdrowy do swej ukochanej. Jednak był tak wierny Cristaldzie, iż twardo odrzucał propozycje także zakochanych w nim syren, które obiecywały mu wieczne życie w zamian za pozostanie z nimi jako ich władca i kochanek. Żadne erotyczne kuszenie ze strony morskich nimf także nie przynosiło efektu. Wręcz przeciwnie, rybak tym mocniej zapewniał je o swej bezgranicznej miłości do Cristaldy i wręcz zaczął wyśmiewać ich podchody.  Zazdrosne syreny zatem postanowiły rozwiązać sprawę inaczej (a przy okazji się zemścić) i otóż pewnego wieczoru, gdy para - jak zwykle - przebywała na plaży, porwały Cristaldę wciągając dziewczynę na dno morza. Zrozpaczony Pizzomunno próbował płynąć za głosem ukochanej, ale nic to nie dało. Jego ból był tak wielki, iż doprowadził do skamienienia rybaka. I tak, w postaci 25-metrowej białej skały (nazywanej właśnie Pizzomunno), oczekuje on do teraz Cristaldy:


Legenda głosi, iż raz na sto lat, 15 sierpnia, kochankowie mają szansę ponownie się spotkać: Cristalda wyłania sie wtedy z morza, a Pizzmunno odzyskuje ludzką postać.
Piękna historia, prawda?

I nie dziwi, że władze Vieste przyznały Maxowi Gazze honorowe obywatelstwo miasta :) 

Źródła wykorzystane przy tworzeniu notki:
http://www.huffingtonpost.it/2018/02/09/la-leggenda-di-cristalda-e-pizzomunno-cantata-da-gazze-e-una-tragica-storia-damore-e-viene-da-vieste_a_23357332/ 
https://www.spettakolo.it/2018/02/09/leggenda-cristalda-pizzomunno-max-gazze/ 
https://www.borghimagazine.it/en/curiosities/525/the-legend-of-the-love-between-cristalda-and-pizzomunno-.html

niedziela, 11 lutego 2018

Sanremo 2018 - 5 wieczorów włoskiej muzyki i okołowłoskiej edukacji


Nie trzeba być italofanem, żeby znać festiwal w Sanremo. W końcu to jeden z najstarszych (istnieje od wczesnych lat 50.) i najbardziej renomowanych europejskich festiwali piosenki. Nie przyszło mi jednak dotąd do głowy, że mogę go śledzić na bieżąco online. Pomysł podsunięto mi na fb grupie italiomaniacy.pl. Wraz z gotowymi linkami do oglądania. Stwierdziłam: 'czemu nie'. Podwójna sesja właśnie się skończyła, rozdział licencjatu wysłany do promotora, mogę się spokojnie 'rozrywać';)

Po pierwszym wieczorze nie byłam pewna, czy to był dobry pomysł. Festiwal wlókł się w żółwim tempie, więcej było gadania niż muzyki (żebym je jeszcze mogła w pełni zrozumieć!), a i muzycznie nic jakoś wielce nie urzekło.  Gdyby nie zabawa ze złośliwym komentowaniem na grupie (dużo lepsza niż sam festiwal:D) pewnie na tym jednym wieczorze by się skończyło. Nie przytrzymałyby mnie kreacje prowadzącej Michelle Hunziker (akurat tę szwajcarsko-niemiecko-holenderską gwiazdkę znaną głównie z bycia ex Erosa Ramazzottiego kojarzyłam z włoskiej tv już wcześniej:P Bo partnerujących jej w prowadzeniu festiwalu: piosenkarza Claudio Baglioniego, jednocześnie dyrektora artystycznego imprezy, oraz aktora Pierfrancesco Favino - wcale)  A tak postanowiłam, mimo wszystko, kontynuować:D

Drugi wieczór nie był specjalnie lepszy, ale powoli uczę się, o co tu chodzi. Bo festiwal trwa 5 dni i startująca w głównym konkursie 20 piosenek śpiewana jest prawie codziennie! (tylko w drugim i trzecim dniu są podzieleni na 2 'dziesiątki', w pozostałych śpiewają wszyscy).


Na wyrażoną przez jednego z grupowiczów wątpliwość, czemu to służy pada odpowiedź, która z biegiem dni brzmi mi coraz bardziej prawdziwie: 'bo albo te piosenki znienawidzisz, albo pokochasz'.  Znaczy jest w tym szaleństwie jakaś metoda i na mnie chyba zadziałała:D Nie żebym wobec wszystkich piosenek przyjęła jakiś stosunek emocjonalny (część do końca była mi dość obojętna, a np w kategorii dziwactw od początku moim faworytem zostali nazwani przez grupową 'lożę komentatorów' Alladynami i kończący występem na tym festiwalu swą długoletnią karierę Elio e le storie tese ze swymi turbanami:D), niemniej prawie każdy wieczór przynosi nowe 'odkrycia' i fascynacje. Duże znaczenie ma tu zrozumienie, no może nie tyle piosenki po całości (mojemu włoskiemu do tego jeszcze daleko) ale przynajmniej jej refrenu czy głównego przesłania. 
 
Najwcześniej 'uderza' mnie emocjonalna energia duetu Meta&Moro (który zresztą - po z sukcesem zakończonej aferze o plagiat, a raczej autoplagiat - ostatecznie wygrał festiwal i - zgodnie z tradycją - pojedzie reprezentować Włochy na Eurowizję) śpiewającego piosenkę 'do terrorystów': 'Nic mi nie zrobiliście, nic mi nie zabraliście, moje życie toczy się ponad waszymi bezsensownymi wojnami'. Klip ilustrujący tę piosenkę jest zresztą także mocny.
 
W międzyczasie doczytałam i dosłuchałam już, że Ermal Meta słynie ze społecznie zaangażowanych utworów (jego sanremowa propozycja sprzed roku tyczyła przemocy domowej)
 
Prawie równocześnie zauroczy mnie też coś totalnie stylistycznie odległego - nastrojowa ballada w wykonaniu Luki Barbarossy (laureata Sanremo sprzed ćwierć wieku zresztą). Cholernie biedzę się, żeby coś z niej zrozumieć, bo zdaje mi się, że Luca śpiewa ją w rodzimym dialetto romano, a włoskie dialekty to zuo:P  Ale za to jakie to piękne, jak śpiewa, że 'wszystko przemija', ale 'jeśli spytasz mnie czym jest miłość, to nie znam słów,  których używają poeci, ale wiem, że w moim sercu jesteś tylko ty'. Nic, tylko wzdychać...  No i do tego jaki piękny klip.

Drugiego dnia pojawiają się też nuove proposte (konkurs dodatkowy, coś w rodzaju debiutów? na pewno nie są to premiery, bowiem np piosenkę 'edukacyjną' o gramatycznym horrorze, jakim jest cogniutivo znałam już wcześniej). 'Nowych propozycji' jest 8 i grane są 'na pół' w ciągu 2 i 3 festiwalowego dnia, a potem wszystkie czwartego wieczora (gdy to też wyłaniany jest zwycięzca). I jak nic nie mam do zwycięskiego Ultimo, tak najbardziej z tej sekcji urzekła mnie piosenka Mudimbiego.  Z pozoru radosna i wpadająca w ucho, w tekście jednak przewrotna. Bo jaki jest sekret owej 'magii' bohatera, któremu zawsze 'leci dobrze, nawet jeśli jest źle'? Ano 'bierze kieliszek i pije wino, aż robi mu się wesoło i wtedy pojawia się ów magiczny uśmiech'  
Nie kojarzyłam włoskiej piosenki z ironią, a nie był to jedyny taki przykład z tegorocznego festiwalu.  Choć i tak nie 'kupuję' sklasyfikowanej ostatecznie na drugim miejscu  piosenki Lo stato sociale (nawet pomimo gościnnego 'zatrudnienia' do występu tej słynnej osiemdziesięciolatki, która to zrobiła taką furorę tańcząc latino w brytyjskim Mam talent). 
 
Czwartego dnia, pomimo 28 utworów (wszystkie piosenki z głównego konkursu plus wszystkie z  nuove proposte) festiwal zdaje się ruszać z kopyta.  A może to ja się już na tyle wciągnęłam?  W każdym razie pomysł na wykonanie swych konkursowych piosenek z zaproszonymi przez każdego z wykonawców gośćmi (nazwano to duety ale grupy bywały znacznie liczniejsze:D) bardzo ciekawy (choć niektórzy, jak np Luca, jednak raczej na tym stracili). Przychodzi zachwyt piosenką Diodato: jakąż ten chłopak śpiewający o tym, żeby 'zrozumieć, że teraz jest wszystkim, co będziemy mieli' ma wrażliwość i emocje w swym głosie. No i te bębny. I trąbka Roya. Ciary.
Uczę się też powtarzanego nieustannie przez prowadzących wyrażenia in gara (w konkursie):P
 
Ostatniego dnia jednak znów jakby wolniej. Zachwyca monolog Pierfrancesco o 'stranieri' (jakże aktualne dziś i dla Włoch i dla Europy w ogóle) - nawet jeśli rozumiem piąte przez dziesiąte to emocje dobrego występu aktorskiego są czytelne - ale czekanie na ostateczny werdykt dłuży się strasznie.
Na szczęście, mimo chwili strachu (z finałowej trójki tylko jedną propozycję uważam za zasługującą na 'pudło'), ostateczny werdykt mnie satysfakcjonuje. Czy propozycja Mety i Moro ma szansę na Eurowizji to osobna kwestia (uważam, że przy chęci pewnego wysiłku z obu stron, znaczy duetu plus ich marketingowców  oraz europejskiej, nieznającej języka  publiczności -  ogarnięcie, o czym to jest piosenka, jest tu kluczowe - są one niemałe), ale przecież tak w sumie tu chodzi o festiwal włoskiej piosenki, a nie, co sie spodoba reszcie Europy (podoba mi się, że Włosi nie mają takiego ciśnienia jak np my 'pod Eurowizję' - oni wybierają piosenki dla siebie). Ja chyba 'łyknęłam bakcyla' znaczy będę teraz śledzić i kolejne Sanrema:)

piątek, 2 lutego 2018

I presepi lucani, czyli w Materze na wystawie lokalnych szopek

Mój mały zimowy wypad do Apulii nie mógł oczywiście odbyć się bez odwiedzenia Matery. Atrakcji nie brakło: poza zwyczajową przechadzką po sassi (murgie wyglądają jednak lepiej wypalone letnim słońcem) całkiem przypadkiem trafiłam na pierwszą edycję Sassi divini (znaczy podegustowałam sobie winek^^). Z wcześniej zaplanowanych rzeczy natomiast zwiedziłam okołoświąteczną wystawę słynnych szopek lukańskich* (jedna z takich szopek robiła w tym roku  furorę we Florencji). Potwierdza ona to, co pisałam w poprzednim poście - iż Włosi potrafią być niezwykle artystycznie kreatywni:)

 
 
 
 
 
 

Szczególną atrakcją wystawy była szopka z lodu.


Ze zrozumiałych względów trudno ją było uwiecznić, ale spróbowałam nakręcić małe nagranie pokazujące, jak zmieniały się podświetlające szopkę kolory:



*lukański to przymiotnik od  Lukanii, czyli dawnej nazwy Bazylikaty (rodowici mieszkańcy często preferują wciąż tę nazwę - zresztą i brzmi lepiej niż... bazylikacki?? :P)