poniedziałek, 19 sierpnia 2024

Grecia Salentina - witajcie w salenckiej Grecji!



 


 
 
Zyskująca coraz większą popularność La Notte della Taranta sprawia, iż coraz głośniej ostatnio o greckiej części Salento. Ta tzw. Grecia Salentina to obszar, gdzie wciąż można spotkać się z wywodzącymi się z kultury greckiej tradycjami, obrzędami i potrawami. Oraz usłyszeć neogrecki dialekt zwany griko (który faktycznie jest bardziej podobny do greckiego niż włoskiego).
 

Historia Greków na Salento

Oczywiście południowa część półwyspu włoskiego została skolonizowana przez Greków już w czasach antycznych (okoliczne przykłady założonych przez starożytnych Greków miast to m.in. Taras=Taranto, Hydrusa=Otranto czy Kallipolis=Gallipoli). Uformowanie się małego obszaru neogreckiego (tzw. Lecce Hellenofona) zawdzięczamy jednak dopiero czasom bizantyjskim, gdy to na skutek wojennych zawieruch w cesarstwie migranci pochodzenia greckiego zaczęli coraz tłumniej przybywać do spokojnego Salento. Pod koniec XV wieku byli oni dominującymi mieszkańcami półwyspu (zasiedlając tereny od Gallipoli po Otranto - w tym Galatinę, Galatone, Nardo czy Ruffano, a jako mniejszość także Maglie, Lecce, Brindisi czy Taranto), z czasem jednak, w efekcie kolejnych zmian historycznych, ta liczba coraz bardziej malała, by stać się obecnie małą enklawą w środku półwyspu.
 
 

 Kalos Irtate - witajcie w salenckiej Grecji!

Dziś do oficjalnej Unii zrzeszającej miasteczka kultywujące wciąż tradycje i  kulturę  griko należy 12 communi (czyli gmin):

  • Calimera  [z najbardziej grecką nazwą oraz Museo della civilta e cultura grika
  • Carpignano Salentino
  • Castrignano de’ Greci
  • Corigliano d’Otranto [z XVI w. zamkiem]
  • Cutrofiano
  • Martano [największa gmina]
  • Martignano
  • Melpignano [finał La Notte della Taranta]
  • Sogliano Cavour
  • Soleto [z XIV w.  Guglia di Raimondello]
  • Sternatia  [największy % mieszkańców mówiących wciąż w griko]
  • Zollino

 

Nawet w tych communi procent mieszkańców znających griko wciąż jednak spada (choć od końca lat 90. ma on oficjalny status języka mniejszości etnicznej i jako taki jest chroniony oraz nauczany w szkołach jako język dodatkowy).  Być może jednak tradycyjne pieśni griko wykonywane podczas Notte przez najbardziej uznanych włoskich artystów sprawią, że znajomość tego dialektu stanie się bardziej powodem do dumy niż niepotrzebnym balastem. Bo czyż nie brzmi to pięknie?